Kafeinin Vücuda Girme, Etkisini Gösterme ve Kalma Süresi

   2024 Tarihli Haber
  Ekleyen : Yazar
  Yorum Yok

Kafein, merkezi sinir sistemimizi çalıştırmaya, kan basıncını ve kalp atış hızını artırmaya, daha fazla enerji vermeye, kişiyi uyanık tutmaya yardımcı olan ve dünya çapında en çok tüketilen tek psikoaktif maddedir. Çoğu kişi kafeini zihinsel uyanıklığı arttırmak, bilişsel işlevi arttırmak ve / veya atletik performansı geliştirmek amacıyla kullanır. İçilen kahvenin ilk yudumundan on dakika sonra kafeinin ince ama canlandırıcı etkileri devreye girer. Tıbbi olarak kafein antalya escort bayan bazen bronkopulmoner displazi, ortostatik hipotansiyon, prematüre apnesi ve majör depresif bozukluk gibi durumların yönetimi için önerilmektedir. Kafeinin etkileri tüketildikten hemen sonra yaşanmaya başlanabilir ve kafein vücutta kaldığı sürece devam eder. Bunun tam olarak ne kadar sürdüğü çeşitli faktörlere bağlıdır. Çalışmalar normal kahvedeki kafeinin sadece yüzde 2 ila 3’ü kadar kafein içeren kafeinsiz kahvenin de bir kişinin uyanıklığına (hafifçe) katkıda bulunduğunu ortaya çıkarmıştır. Çalışmadaki kadınlar kafeinsiz kahveden erkeklerden daha fazla uyanıklık elde etmişlerdir.

Kafein Ne Kadar Sürede Etkisini Gösterir?

Kafeinin yarılanma zamanı (bir maddenin miktarının yarıya inmesi için geçen zaman) 5 saat kadardır. Yani 10 miligram (mg) kafein tüketildiyse, 5 saat sonra vücutta hala 5 mg kafein bulunur. Kafeinin etkileri, tüketildikten sonra 30 ila 60 dakika içinde en üst seviyelere ulaşır. Bu, diüretik etkisinin yanı lara escort sıra bazı sinirsel etkilerinin de yaşanabileceği zamandır ve sıvı hacmi nedeniyle daha fazla idrar üretilir. Kafein hassasiyeti olan kişiler, tüketimden birkaç saat hatta birkaç gün sonra semptomları hissedebilir. Kafeinin etkisi uzun sürebileceği için yatma saatinden en az 6 saat evvel tüketilmesi önerilir. Bu yüzden gece saat 22.00’de yatan bir kişi, son kafeini en geç saat 16.00’da almalıdır.

Kafeinin Vücuda Girme Süresini Etkileyen Faktörler

Kafeinin etkisini göstermesi için geçen süre, kafein uygulama şekli, kafein metabolizmasında genetik aracılı farklılıklar ve eşzamanlı madde kullanımı, kafein dozu, midenin boş veya dolu olması gibi faktörlere göre değişir. Yaş, vücut kompozisyonu ve organ fonksiyonu da kafeinin etki gösterme süresini değiştirebilir. Araştırmalar, kafeinli bir içecek (örneğin kahve, çay, kola) formatında tüketildiğinde, kafeinin genellikle içildikten sonra 10 ila 20 dakika içinde etki göstermeye başladığını göstermektedir. Kafein ile birlikte başka ilaçlar alınıyorsa, kafeinin etki gösterme süresi gecikebilir. ADORA geni de kafeinin vücuda girme süresini etkileyebilir. ADORA geni taşıyan bir kişide, kafeinin daha hızlı etki göstermesine yol açan kaygı (anksiyete) artışını tetiklenebilir. Kafein dilaltı ve intravenöz yoldan tüketilirse, etkisi oral yoldan alınandan daha hızlı başlar. Kafeinin etki süresini günün saati de etkiler. Sabah tüketiminin sirkadiyen etkileşime bağlı olarak geceden daha hızlı ve daha fazla etkisi olduğu gözlenmiştir.

Kafeinin Uyarıcı Etkisi

Kafein almanın farklı yolları vardır. Kafein sakızı çiğneyen veya kafeinli nane emen insanlar uyanıklık düzeylerini hızla artırabilir çünkü vücut bileşiği ağızdaki ince zarlardan hızla emer. Ayrıca, birçok enerji içeceği de büyük miktarda kafein içerir. Kafein ne kadar hızlı tüketilirse, kan dolaşımına o kadar hızlı geçer. Kafeinin merkezi sinir sistemi üzerindeki uyarıcı etkisi alınan doza bağlıdır. Ne kadar çok kafein tüketilirse, uyarıcı etkisi o kadar güçlü olur. İçecekler yoluyla tüketilen kafeinin yaklaşık % 99’u, alımdan sonraki 45 dakika içinde sindirim kanalı yoluyla emilir ve vücut sıvılarına konyaaltı escort dağıtılır. Dağıtıldıktan sonra, kafein kan-beyin bariyerini etkili bir şekilde geçer ve merkezi sinir sisteminde depresan olarak çalışan ve beyin üzerinde yavaşlatıcı, sakinleştirici etki yapan adenosin denilen bir nörotransmitter bloke edilir. Adenosin bloke edildiğinde, adrenal bezler, vücutta “savaş veya kaç” yanıtının vermesine sebep olan adrenalin hormonunu salgılamaya başlar. Savaş veya kaç yanıtı sonucunda vücut sıcaklığı, kalbin atış hızı, kandaki şeker seviyesi ve kan basıncı artar. Adenosin kafeinle bloke olduğunda, ruh halinde bir yükselme ile ilişkili olan dopamin seviyeleri artar. Ayrıca kafein, vazokonstriksiyon yoluyla serebral kan akışını azaltır; nöroelektrik aktiviteyi değiştirir (yani beyin dalgalarını); ve sempatik sinir sistemini aktive eder, her biri hızlı etki başlangıcına katkıda bulunabilir.

Kafein Almanın Yolları

Kafein, kahve ve kakao çekirdekleri ve çay yaprakları da dahil olmak üzere çeşitli bitkilerde bulunan doğal bir maddedir. Gazlı içeceklere ve enerji içeceklerine yaygın olarak eklenen yapay kafein formları da vardır. Genellikle kafein içeren aşağıdaki yiyecek ve içeceklerin alımı yatma saatinden 6 saat önce bırakılmaya çalışılmalıdır:

*Yeşil ve siyah çay
*Çikolata
*Kahve ve espresso gibi içecekler
*Alkolsüz içecekler
*Enerji içecekleri
*İçeriğinde kafein olan Excedrin gibi reçetesiz bazı ilaçlar

Kafeinsiz kahvede bile az da olsa kafein bulunur, bu yüzden kafeine karşı hassas olanlar, kafeinsiz kahve içmekten de kaçınmalıdır.

İçecek Şeklinde Olmayan Kafein Formatları

Sakız veya kapsüller gibi içecek olmayan kafein formatlarının tüketimi, farklı bir emilim ve etki başlangıcı (içecek formatlarından daha fazla) verecektir. Araştırmalar, kafein sakızı içindeki kafeinin hızlı bir şekilde emildiğini ve içecek formatlarından daha hızlı bir etki başlattığını göstermektedir. Kafein diş etleri yoluyla da hızla emilir. Kafein sakızı çiğnenirse kafeinin etkisi 10 dakikadan daha kısa bir süre içinde fark edilebilir hale gelebilir. Kafein kapsülleri biçiminde kafein uygulaması, içecek formatlarına kıyasla daha yavaş emilir, en yüksek plazma konsantrasyonlarına ulaşmak için daha uzun süreler gerekir. Kafein kapsüllerinin, gözle görülür bir etki göstermesi için 20 ila 40 dakika arasında gerekebileceği tahmin edilmektedir.

Araştırmalar kafeinin kahve alımından yaklaşık 42 dakika sonra; kola alımından yaklaşık 39 dakika sonra ve kafein kapsülü alımından yaklaşık olarak 67 dakika sonra plazmada zirve yaptığını göstermektedir. En yüksek plazma konsantrasyonlarına ulaşmak için ortalama süredeki farklılıklar kafeinli içeceklerin (kahve ve kola) tüketiminden sonra önemli ölçüde farklı olmasa da, kapsül uygulamasını takiben önemli bir gecikme olmaktadır.

Doğal Kilo Verme
Sevgili Çift Kombinleri
Moda Kıyafet Modelleri
Tesettür Abiyeler
İğne Oyası Modelleri